| Girona - Arxiu Diocesà de Girona - Beneficis – Manual de col·lacions de beneficis, D-18 (1391-1393), f. 5r |
| Publicació de la fitxa: 2024-10-20
Darrera modificació: 2024-10-20 |
| Bases de dades: | MedCat |
| Fons: | Gemma Escribà |
| Descripció |
| Autor: | Lluís Cifuentes |
| Procedència: | inspecció personal |
| Estat: | completa |
| Tipologia |
| Tipus de document: | Acta |
| Per unitat productora: | Notarial |
| Matèria |
| Conversos – Dones – Físic – Jueus – Matrimoni – Metge (minories) – Procurador |
| Llocs / territoris |
| Territoris: | Catalunya (Principat) |
| Localitats: | Girona |
| Identificació |
| Localització |
| Arxiu / fons: | Girona - Arxiu Diocesà de Girona - Beneficis |
| Signatura: | Manual de col·lacions de beneficis, D-18 (1391-1393), f. 5r |
| Òlim: | B. 20 |
| Data i lloc |
| Datació: | expressa |
| Data: | 27 setembre 1391 |
| Lloc: | Girona |
| Llengua |
| Llatí |
| Contingut |
| Regest |
| El notari episcopal de Girona, Lluís Carbonell, certifica que Francesc Guillem Vilarig, [metge] de Girona, que recentment s'ha convertit del judaisme al cristianisme, ha nomenat procurador Francesc Cervera, prevere de la mateixa ciutat, per requerir a Tolrana, la seva esposa, refugiada a la Torre Gironella després del pogrom contra els jueus d'aquest any, que retorni amb ell sense que hagi de renunciar al judaisme ni que ella intenti fer-lo desdir de la conversió, ja que ell no hi pot accedir personalment. Certifica també que el procurador ha acomplert la comesa i que Tolrana s'ha negat a convertir-se i a tornar amb el seu marit, que ja no reconeix com a tal per la seva conversió. Entre els testimonis del requeriment hi ha Jaume Arloví, barber de Girona. |
| Persones relacionades |
| 1. Bonet Saltell Gracià (fl. 1380 – 1408) - atorgant |
| 2. Jaume Arloví (fl. 1391 – 1410) - testimoni |
| 3. Lluís Carbonell (fl. 1368 – 1406) - notari |
| Text |
| Transcripció: | «Noverint universi quod in mei, notarii publici, et testium subscriptorum ad hec specialiter vocatorum et rogatorum presentia, personaliter constitutus venerabilis Franciscus Guillermi de Villaricho, civis Gerundensis, attendentes ut dixit quod Tolrana, uxor sua, ipso ad fidem Christi converso nudius Spiritus Sancti gratia illustrato, non volebat ad ipsam fidem converti neque alias, secundum formam sancte matris Ecclesie, secum cohabitare, ut sibi fuerat relatum. Attendentes etiam quod ipse nequebat ad illam accedere commode personaliter et super predictis requirere eadem sibique protestari et alia inde necessaria facere prout decet, pro tanto, gratis et ex certa sciencia, fecit, constituit et etiam ordinavit procuratorem suum specialem, actorem, factorem, negotiorum gestorem et nudius specialem discretum Franciscum Cervera, presbiterum Gerundensis, ibidem presentem et onus procuratoris huiusmodi in se sponte suscipientem, ad requirendum videlicet per ipso constituento et eius nomine dictam Tolranam, uxorem suam, judeam, de cohabitando cum ipso viro suo fideli, sine injuria et blasfemia nominis Christi et non ut eum traheret seu traere intereset ad judaismum seu infidelitatem vel ad aliquod pecatum mortale, offerendum que ipsi uxori sue, seipsum promptum et voluntarium, esse et cohabitare libenter cum illa si ipsa hoc velit, ut prefertur, et alias prout decet virum fidelem cum uxore infideli, secundum formam a Sancta Ecclesia catholica ordinatam ipsaque omnia illi intimandum, indeque protestandum, et alia omnia faciendum, dicendum, proponendum, gerendum, exercendum et etiam procurandum, que in premissis et circa ea ac eorum quodlibet necessaria fuerint vel etiam opportuna queque ipsemet constituens faceret seu facere posset si presens personaliter interesset etiam si mandatum exigerent speciale, premisitque ipse constitutiones dicto eius procuratori et mei, notarii, tamquam publice persone, hec et alia supradicta stipulata legitime et recipienti pro ipso procuratore, ac etiam vice et nomine omnium quorum interesse et posset quolibet interesse predicta omnia et singula se ipsum semper rata, grata et habiturum, in nulloque contra facere vel venire, jure aliquo sine causa sub omnium bonorum suorum ubique habiturum et habendorum ypotheca et obligatione peciit et cautela. De quibus omnibus iidem constitutiones peciit pecierunt et requisiverunt sibi et utraque fieri et tradi publica instrumenta per me, notarium publicum infrascriptum, que fuerunt acta Gerunde, in hospitio habitationis venerabili domini Arnaldi de Columbario, presbiteri de capitulo Gerundensis, die .XXVII. mensis septembris, hora vesperorum ipsius diei, anno a Nativitate Domini .M.CCC.XC. primo, ac presentibus prefato venerabili domino Arnaldo de Columbario ac Bernardo de Fonte et Bernardo Guixar, sartoribus, civibus Gerundensis, pro testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.
Et subsequenter, ipsa eadem die, paulo post predicta, prefatus Franciscus Cervera, pro cura et procuratorio nomine supradicto, juxta Castrum Gerundelle nuncupatum in dicta civitate, videlicet apud primum gradarium quo ascendit ad dictum castrum, in mei, dicto notario, et testium, videlicet Petri Cerdan, draperii, Jacobi Arlovin, barberii, civium, et Assanelli Çerb, judei, Gerundensis, et plurium aliorum cristianorum et judeorum ibidem presentium ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum presentia, ac coram dicta Tolrana, judea, dicti Francisci Guillermi de Villaricho uxore, ibidem personaliter adjuventa et aprehensa, personaliter constitutus, ipsam Tolranam presentem et intelligentem intimatis tunc illi primitus per me, ipsum notarium, ad ipsam procuratoris requisitionem, ibidem factam, omnibus in dicta procuratione sua contentis, requisivit pro ipso venerabili Francisco Guillermi, viro suo, et eius nomine, quatenus ipsum suum virum christianum et fidelem adiret ac que cum illo tempore viro suo staret et cohabitaret, prout decet virum catholicum et fidelem, cum uxore sua judea et infideli et e contra sine injuria et blasfemia nominis Jhesuchristi, et propter ex proposito firmo que illum non traheret seu trahere miteretur ad judaismum seu infidelitatem vel ad aliquod pecatum mortale aut aliquid contra fidem catholicam seu ordinationes sancte matris Ecclesie super his editas faciendo, perque isto modo, ipse vir suus erat paratus ac promptus illumque paratum et promptum idem procurator offerebat et obtulit dicte uxori adhere illamque admitere, secumque cohabitare libenter et stare, prout decet virum catholicum et fidelem, cum uxore sua judea et infideli, protestando etiam illi, ipse procurator, dicto nomine expresse et sollemniter interveniente in his omnibus stipulatione legittima et sollemni, quod non stabat per ipsum virum principalem suum, sicut per ipsam Tolranam ac que alia ipse vir principalis super predictis, et super contrahendo cum alia ac aliis mediis necessariis reticeret ad juris et alia remedia opportuna, ipsaque Tolrana, respondendo predictis, dixit quod, cum dictus vir suus erat christianus et ipsa judea, nolebat aliquo modo stare vel habitaré cum ipso viro suo nec se facere christiana, imo renunciaretur in judaismo semper. De quibus omnibus ipse Franciscus Cervera, procurator, peciit et requisivit sibi et dicto principali fieri et tradi publica instrumenta per me, Ludovicum Carbonelli, clericus et notarium publicum reverendi domini episcopi Gerundensis, que fuit acta Gerunde, die, mense, hora et loco, ac presentibus testibus supra proxime enarratis». |
| Observacions |
| Transcripció de Batlle 1948, amb algunes modificacions. |
| Bibliografia |
| Edicions: | Batlle i Prats (1948), "Un episodio de la persecución ..." ("Vilaritg") |
| Catàlegs: | Escribà i Bonastre - Frago i Pérez (1992), Documents dels jueus de Girona ..., p. 200, doc. 712 ("Vilareig") |
| Citacions: | Riera i Sans (1990), "Els avalots del 1391 a Girona", p. 133 (de Batlle)
Riera i Sans (2012), Els jueus de Girona i la seva ..., p. 148 (de Batlle)
Muntané i Santiveri (2020), "«Ex nacione judayca ad fidem ...", p. 80 (de Batlle i Riera) |
|
